Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường là yếu tố cốt lõi trong quản lý tiểu đường tuýp 2. Điều chỉnh khẩu phần ăn và lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp kiểm soát mức đường huyết mà còn có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ mắc các biến chứng.
Trên cơ sở đó, bài viết này sẽ hướng dẫn và gợi ý cách tạo chế độ dinh dưỡng lành mạnh cho người bị tiểu đường tuýp 2.
1. Tại sao cần có chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường?
Điều đầu tiên cần lưu ý là chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết và duy trì sức khỏe tổng thể của người tiểu đường tuýp 2. Những lợi ích chính bao gồm:
1.1. Giúp kiểm soát mức đường huyết
Sau khi ăn, lượng đường huyết sẽ tăng lên, khi đó tuyến tụy sẽ giải phóng insulin để đưa glucose vào các tế bào nhằm giảm lượng đường trong máu trở về mức bình thường. Chế độ dinh dưỡng phù hợp giúp điều chỉnh mức đường huyết ổn định và tránh tình trạng tăng hoặc giảm không kiểm soát.
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường giúp kiểm soát mức đường huyết
Ngược lại, đường huyết tăng giảm đột ngột có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe.
– Việc tăng đường huyết đột ngột có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, khát nước, tiểu nhiều, thậm chí có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như suy thận, suy tim hay hôn mê.
– Giảm đường huyết đột ngột (Hypoglycemia): Khi mức đường huyết giảm xuống mức quá thấp, não sẽ không nhận đủ glucose để hoạt động. Người bệnh có thể trở nên mệt mỏi, lo âu, mất cân bằng, co giật và trong trường hợp nặng, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Chính vì vậy, việc cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho người tiểu đường rất quan trọng để hỗ trợ quá trình quản lý tiểu đường hiệu quả.
1.2. Giúp quản lý cân nặng
Một chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường giúp duy trì cân nặng trong khoảng phù hợp. Điều này có lợi cho người tiểu đường tuýp 2, vì cân nặng không kiểm soát được có thể làm tăng mức đường huyết và gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề liên quan như bệnh tim mạch, thận, mỡ gan, vấn đề về hô hấp,…
1.3. Tăng cường sức khỏe tim mạch
Chế độ ăn ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng, có chứa nhiều chất xơ, chất béo tốt, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, như bệnh mạch vành và tai biến mạch máu não. Vì những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ cao mắc các vấn đề tim mạch.
1.4. Cải thiện sức khỏe toàn diện
Không chỉ giúp kiểm soát tiểu đường hiệu quả, một chế độ dinh dưỡng tốt còn giúp cải thiện sức khỏe một cách toàn diện. Ngoài ra, ăn uống khoa học có thể cải thiện năng lượng, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tình trạng da, tóc và móng. Đặc biệt có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh khác.
2. Tìm hiểu 4 nguyên tắc đơn giản trong chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường tuýp 2
Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường tuýp 2 nên tập trung vào các nguyên tắc sau đây để đảm bảo cung cấp dinh dưỡng cân bằng và kiểm soát đường huyết:
2.1. Nguyên tắc 1: Lựa chọn thực phẩm giàu chất xơ
– Rau xanh: Bao gồm các loại rau lá xanh như cải bắp, bông cải xanh, rau muống và rau cải xoăn. Rau củ như cà rốt, củ hành, củ đậu và củ dền cũng là các lựa chọn tốt.
Nguyên tắc 1: Lựa chọn thực phẩm giàu chất xơ
– Quả: Trái cây tươi giàu chất xơ như táo, lê, dứa, kiwi, quả lựu và quả mâm xôi. Nên tránh ăn quá nhiều trái cây có đường cao như nho, chuối và đào.
2.2. Nguyên tắc 2: Giảm lượng đường và thức ăn có chỉ số glycemic cao
– Đường và thức ăn có đường: Hạn chế tiêu thụ đường tinh khiết, đồ ngọt và bánh mì trắng. Thay vào đó, nên lựa chọn các thực phẩm tốt cho người tiểu đường từ nguồn đường tự nhiên như mật ong, đường alcohol, lá mật ( cỏ ngọt stevia),….
– Các loại tinh bột: Ưu tiên sử dụng các nguồn tinh bột nguyên hạt như gạo lứt, lúa mạch và lúa mạch nguyên hạt thay vì các sản phẩm tinh chế như bánh mì trắng và bánh quy.
2.3. Nguyên tắc 3: Đảm bảo cung cấp protein và chất béo lành mạnh
– Protein: Lựa chọn các nguồn protein chất lượng như cá, thịt gia cầm không da, đậu và hạt. Có thể bổ sung vào chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường các loại thực phẩm giàu chất xơ như đậu, đậu nành và đậu phộng.
Nguyên tắc 3: Đảm bảo cung cấp protein và chất béo lành mạnh
– Chất béo lành mạnh: Sử dụng dầu oliu, dầu hạt lanh, dầu hạnh nhân, dầu mè, dầu đậu nành. Hạn chế chất béo bão hòa có trong thịt đỏ, bơ và kem.
2.4. Nguyên tắc 4: Phân chia khẩu phần ăn hợp lý
Thay vì ăn ba bữa lớn, hãy chia thành nhiều bữa với khẩu phần ăn nhỏ hơn, ăn đều trong ngày, ưu tiên lựa chọn thực phẩm theo các nguyên tắc trên. Điều này giúp duy trì mức đường huyết ổn định trong suốt ngày và giảm tình trạng tăng đột ngột mức đường huyết sau bữa ăn.
3. Nhóm thực phẩm bệnh nhân tiểu đường không nên ăn
Khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường nên hạn chế hoặc tránh tiêu thụ một số nhóm thực phẩm sau đây:
– Thức ăn có nhiều đường: Đồ ngọt, đường tinh khiết, bánh kẹo, nước ngọt, nước giải khát có đường, mứt, đồ hấp, và các sản phẩm chứa đường cao. Đường có thể làm tăng mức đường huyết nhanh chóng và gây khó khăn trong việc kiểm soát tiền định đường.
– Thức ăn giàu carbs tinh chế: Bánh mì trắng, gạo trắng, mì trắng, bánh quy, bánh ngọt, bánh bông lan, bánh mì ngọt, bánh mì sandwich, bột mì trắng, bắp ngọt, khoai tây trắng và các sản phẩm từ lúa mì trắng,… Các loại tinh bột tinh chế có thể làm tăng mức đường huyết nhanh chóng.
Nhóm thực phẩm bệnh nhân tiểu đường không nên ăn
– Thức ăn nhanh và thức ăn chế biến sẵn: Hamburger, pizza, khoai chiên, thịt xông khói, xúc xích và các loại đồ ăn nhanh chứa nhiều chất béo bão hòa, muối và đường.
– Đồ uống có cồn: Bia, rượu, cocktail và các loại đồ uống có cồn khác. Đồ uống có cồn có thể làm tăng mức đường huyết và gây khó khăn trong việc kiểm soát đường huyết.
– Chất béo bão hòa: Thịt đỏ mỡ, da gà, da vịt, xúc xích, thịt xông khói, mỡ động vật, kem, bơ và các sản phẩm có chứa chất béo bão hòa cao. Các loại chất béo bão hòa có thể gây tăng mức cholesterol và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Tuy nhiên, điều quan trọng là tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể về chế độ ăn phù hợp với tình trạng và nhu cầu sức khỏe của mỗi bệnh nhân tiểu đường.
4. Cùng DiaB cải thiện đường huyết với chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường hiệu quả
Với thông điệp “Chậm lại để Tốt hơn“, DIAB mang đến cho người thừa cân, béo phì, có nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 tại Việt Nam chương trình huấn luyện trong vòng 12 tuần. Chương trình giúp phòng ngừa hoặc trì hoãn tiểu đường tuýp 2 và những vấn đề sức khoẻ khác.
Với chương trình này, bạn sẽ được hướng dẫn về chế độ ăn uống, lối sống và tập thể dục để giảm cân, cải thiện sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh. Từ đó giúp người bệnh tiểu đường kiểm soát cân nặng và chỉ số khối lượng cơ thể (BMI) phù hợp, cải thiện sức khỏe tim mạch.
Trong suốt 12 tuần, bạn sẽ được đồng hành cùng các bác sĩ, chuyên gia, huấn luyện viên sức khoẻ. Tất cả những thắc mắc của bạn sẽ được giải đáp nhanh chóng. Không chỉ vậy, bạn còn có thể chụp hình bữa ăn qua ứng dụng để nhận được tư vấn của các chuyên gia dinh dưỡng.
Sau khi hoàn thành chương trình, người dùng sẽ có kết quả rõ rệt như giảm cân, giảm mức đường huyết, cải thiện sức khỏe tim mạch và tăng cường sức khỏe chung. Đây là một giải pháp hiệu quả, toàn diện để phòng ngừa và trì hoãn tiểu đường tuýp 2 và các vấn đề sức khỏe liên quan đến thừa cân, béo phì.
5. Kết luận
Tạo chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường tuýp 2 là một phần quan trọng trong việc quản lý bệnh. Bằng cách lựa chọn thực phẩm phù hợp, xây dựng khẩu phần ăn hợp lý và duy trì mức đường huyết ổn định, người tiểu đường tuýp 2 có thể cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Hãy tham gia chương trình Thay đổi lối sống – Phòng ngừa đái tháo đường tuýp 2 để được tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Từ đó tạo ra chế độ dinh dưỡng phù hợp nhất.
Tham khảo thêm tại: https://chuongtrinh.diab.com.vn/
